Ukrayna’da çalışma izni alma prosedürleri değişiyor.
Yürürlüğe girme süresinin beklendiği yeni yasa, yabancı ülke vatandaşlarının çalışma izni almalarına yeni düzenlemeler getiriyor.
UkrTürk yazarlardan, Ukrayna’nın İzmir Fahri Konsolosluğu Hukuk Danışmanı Evren Damyan (YUVİTO) yeni yasal düzenleme ile ilgili olarak bir yazı hazırladı.
‘2017 sonbaharından itibaren yabancıların istihdamında neler değişecek?
23 Mayıs 2017’de, “Yabancıyatırımlariçin engellerinkaldırılması ile ilgili bazıUkrayna yasallarınadeğişiklikyapılması hakkında ” Kanunyürürlüğegirdi.İşbu makale hazırlandığında Kanun Cumhur Başkanı tarafından henüz imzalanmadı.
İlgili imza atıldıktan sonra da, resmi yayın tarihinden itibaren ancak 3 ay sonra yürürlüğe girer.Şimdilik bu Kanun 2017 sanbaharında geçerli olacak olarak görünüyor.
Ukrayna’da çalışma izninin alınması Ukrayna’da yasal yaşamak için en cazip yollarından biri olduğu kimse için sır değildir.
Yani daha sonra çalışma izninin geçerlilik süresince geçici oturma izninin (ikamet adreso) alınmasına hak verir (her sene de ilk önce çalışma izni uzatılıp oturma izni uzatılır).Bu Kanun yürürlüğe girdikten sonra da bu yöntemle yasallaşma ile ilgili konuların çözülmesi devam edilebilir, ancak yabancı vatandaşın aylık maaşı artık en az 32000 grivna olacaktır. Ve bu maaşın ödemesi ‘belgeler üzerinde’ değil gerçek şekilde olması gerekecektir. Hukuk kurallarına aykırı davranmak ve part-time iş günü/haftasını kurmakta başarılı olunamaz, çünkü yasadaki konuşma personel programında veya iş sözleşmesinde “sabitleme” ile ilgili değil, tam olarak ödeme ile ilgilidir.
Ayrıca kendi adınıza şirket açıp ta, yani 100 grivnalık kuruluş sermayesi olan limited şirketinin kurucusu olarak, çalışma izni alamazsınız. Çünkü pay miktarı 100 000 Euroya kadar yükselmesi söz konusu ve çalışma izni başvurusu yapıldığında kuruluş sermayesinin tamamı yatırılmış olmalıdır.
Yani, değişiklikler ile ilgili kısaca:
1. yabancı vatandaşın maaşı 10 asgari ücreti miktarında (şu anda aylık 32 000 grivna) kurulmalı ve ödenmelidir. (Önceden yabancı vatandaşı asgari ücreti 3200 grivna olan maaşla bile istihdam edilebilirdi) *.
1.1. kamu kuruluşlarında, hayır kurumlarında ve eğitim kurumlarında çalışmak için yabancı vatandaşlara en az 5 asgari ücreti (şu anda aylık 16 000 grivna)ödenmelidir.
*istisnalar: İstisnalar arasında, 1. ve 1.1. maddelerde belirtilen miktarda maaşıgerektirmeyenve maaşı herhangi miktarda kurulabilen özel yabancı vatandaşlar kategorisi bulunmaktadır. Özel yabancı vatandaşlar kategorisinde yer alanlar:
yüksek maaşlı yabancı profesyoneller(Kanun’da, bu kategoride maaşları en az 50 asgari ücret (şu anda aylık 160 000 grivna) olan yabancı vatandaşlar yer almaktadır denilir.) Yani maaş daha da yüksektir;
Ukrayna şirketinin kurucuları/üyeleri/yararlananları(kuruluş sermayesinin miktarı 100 000 Euro olup çalışma izni başvurusu yapılırken yatırlımış olmalıdır. Önceden kuruluş sermayesi 1 grivnadan oluşabilirdi ve kurucusu/üyesi çalışma iznini alabilirdi).
Yaratıcımesleklerin yabancıçalışanları (tasarımcılar, mimarlar, sanatçılar, yazarlar, antrenörler – sanatçılar, müzisyenler v.b. gibi yaratıcı mesleklerdir. Önemli olan da bu yabancı vatandaşlarınana emek işlevi olan telif hakkı ve/veya ilgili hakları içeren projelerin yaratılmasını sağlayan görevde olmalarıdır. Fakat bu da henüz hepsi değildir. Çalışma iznini alabilmek için belge dosyasında telif hakkı/ilgili haklar ile ilgili projeyi ve de yazarının kimliğini belirleyen noter tasdikli belgelerin kopyaları bulunmaktadır. Yani, kayda alınmış telif hakkı ile ilgili projeye sahip olmalı ve ancak bundan sonra çalışma izni alınması için belge dosyası gerekli makama verilir.
yabancı vatandaşlar BT uzmanları (işveren bilgisayar programcılığı faaliyetinde bulunmakla zorunludur).
2. Yüksek maaşlı yabancıprofesyoneller (tanıtımı yukarıda açıklanmıştır), birleşim çalışmanın süresi ana iş sözleşmesinin süresini aşmaz ise, birleştirme şeklinde çalışabilirler (birleştirilmiş görevi için çalışma izni almadan).
3. sıradan yabancı çalışanlar (hatırladımız gibi ayda en az 32 000 UAH maaş ile) çalışma iznini almadan geçici olarak kurumda olmayan bir çalışanın yerine yılda en fazla 60 takvim günü çalışabilir.
4. ÖG’ler (özel girişimciler) yabancı çalışanları istahdam edebilir ve çalışma izni alabilirler (ÖG’ler tüzel kişiler gibi işveren olduklarına rağmen daha önce yasaklama vardı).
5. Çalışma izni alınması için belge listesinden tüm tıbbi ve de adli sicil kaydı belgeleri kaldırılmıştır.
6. yabancı vatandaş ile yapılan iş sözleşmesinin kopyasının sunulması yeniden eklendi.
7. Çalışma izni geçerlilik süresi 3 yılına uzatıldı (özel yabancı çalışanlar vede ikinci sınıf yabancı çalışanlar içindir)
8. çalışma izninin verilmesine ilişkin ödeme tutarı (ücreti) değişiyor (3 yıllık süreli çalışma izni için – 6 geçim asgari tutarı; 6 aydan 1 yıla kadar süreli çalışma izni için – 4 geçim asgari tutarı; 6 aylığa kadar süreli çalışma izni için – 2 geçim asgari tutarı)
9. çalışma izninin uzatılması için, çalışma izninin verilişinde ödenen ücret ile aynı miktarda ödeme yapılır(8. maddeye bknz.) (önceden yoktu)
10. çalışma izninin veriliş süresi kısaltılmıştır – 7 iş günü, mevcut çalışma izninin uzatılması veya ona dair değişikliklerin yapılması – 3 iş günü.
11. Mülteci statüsüne başvuran kişiler veya ek koruma ihtiyacı duyan kişiler ayrıca, gerekli statüyü elde ettikten sonra iptal edilecek bir çalışma iznine sahip olabilirler (müşteciler çalışma izinleri olmadan çalışma hakkına sahiplerdir).
12. ‘kurum içi atananlar’ ve ‘seyahatçi yabancı çalışanlar’ tanımı kanun tarafından açıkça tanımlanmıştır. Bu yabancı vatandaşlar kategorileri de Ukrayna şirketinde istihdamdan önce çalışma izni almakla yükümlüdürler.
Çalışma izninin iptaline ilişkin nedenlerin sayısı artrılmıştır, bunların arasında (yenilerden):
Başvurunun değerlendirme sırasında tanımlanamayan, işverenin sunduğu belgelerdeki hatalı bilgilerin ortaya çıkması;
göçmen makamların zorla geri verme veya yabancı vatandaşın zorla sınırdışı edilmesine ilişkin bir kararının varlığı;
çalışma izninde belirlenen koşullardan farklıkoşullar altında veya başka bir işveren tarafından bir yabancının çalıştırıldığı ortaya çıkması(yukarıda belirtilen onaylı birleşim çalışma haricinde)
yabancı vatandaşın suç işlemiş olduğundan dolayı mahkum edildiği mahkeme kararının yürürlüğe girmesi.
Sonuçlar:
Yani, bir yandan çalışma izni alma prosedürünün, en azından sunulması gereken belge listesinin basitleştirildiğini, diğer yandan da – yabancı vatandaşların çalışması için yapılan ödeme gereksinimlerinin şiddetlendirilmesini görüyoruz. Bu dabüyük olasılıkla maaşları 3200 grivnalık asgari ücreti miktarında ‘olabilen’ Ukraynalıların istihdamına yol açacaktır. Aynı zamanda, kuruluş sermayesinin 100 000 Euro’ya kadar arttırılması ve onun gerçek oluşumu bir yandan gerçek yatırımcıların Ukrayna’ya gelecekleri anlamına gelmektedir, diğer yandan ise 100.000 dolara kadar kuruluş sermayesine sahip küçük işletme için, kurucularının/ üyelerinin,tam da yatırım temeline dayanarak çalışma izni almalarını imkansız hale getirecektir. Kendi şirketinde bile genel gerekçelere uygun olarak çalışma izni almak gerekecektir.
Evren Damyan
YUVİTO Hukuk ve Danışmanlık Şirketi Partneri
Ukrayna’nın İzmir Fahri Konsolosluğu Hukuk Danışmanı’
UYARI
UkrTürk, yukarıdaki yazıya istinaden yapılacak işlemlerden dolayı doğabilecek zararlardan sorumlu değildir. UkrTürk, tüm yasal işlemlerin, yürürlükte olan kanun çerçevesinde, mümkünse hukukçulardan görüş alınarak yapılmasını önerir.
