UkrTürk günlük hayatta merak edilen soruları yanıtlamaya devam ediyor.
Dövizle Askerlik nedir?
Oturma veya çalışma iznine sahip olarak işçi, işveren sıfatıyla veya bir meslek ya da sanatı icra ederek, yurt içinde geçirilen süreler hariç olmak üzere, toplam en az üç yıl süre ile fiilen yabancı ülkelerde bulunan bu Kanun ile 1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanununa tâbi yükümlüler, 38 yaşını tamamladıkları yılın sonuna kadar durumlarını ispata yarayan belgelerle birlikte bağlı bulundukları Türk konsoloslukları aracılığı ile askerlik şubelerine başvurmaları ve 1.000 Avro veya karşılığı kadar yönetmelikte belirtilecek yabancı ülke parasını, başvuru tarihinde defaten ödemeleri halinde muvazzaf askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılırlar.
Dövizle Askerlik Hizmetinden Yararlanma Şartları Nelerdir?
Oturma veya çalışma iznine sahip olarak işçi, işveren sıfatıyla veya herhangi bir meslek ya da sanatı icra ederek en az üç yıl fiilen yabancı ülkede çalışmış olmak,
Bir iş sözleşmesine dayanarak, yabancı bandıralı gemilerde en az üç yıl fiilen “gemi adamı” olarak çalışmış olmak,
Dövizle askerlik hizmeti dışında diğer askerlik hizmet şekillerinden biri ile (firar, hava değişimi ve izin aşımı durumunda olduklarından arananlar dâhil) yurt içinde silâhaltına alınmamış olmak,
Dövizle Askerlik Hizmetinden Yararlanamayacak Olanlar
Yabancı ülkelerde oturma veya çalışma izni olmadan yasal olmayan bir şekilde ikamet edenler
Yabancı ülkelerde Türkiye Cumhuriyeti Devletinin resmî görevlisi sıfatıyla bulunanlar
Ücret, maaş veya yolluklarının karşılığı yurt içinden transfer edilen bir işte çalışanlar
Yurt dışında oturma veya çalışma izinleri devam etse dahi yurda kesin dönüş yapmış ve yurt içinde yaşayanlar
Yabancı ülkede oturma veya çalışma izinleri bulunsa dahi her ne sebeple olursa olsun meslek ve sanatlarını yurt içinde icra edenler
Dövizle askerlik hizmeti dışında, başka bir statüde diğer askerlik hizmet şekillerinden biri ile fiilen askerlik hizmetine başlamış olanlar (firar, hava değişimi ve izin aşımı durumunda olduklarından arananlar dâhil
Oturma veya çalışma izni olsa dahi, bulundukları yabancı ülkenin çalışma mevzuatına göre işçi-işveren-meslek/sanat mensubu statülerini kazanamadıkları konsolosluklarınca tespit edilenle
Yabancı bandıralı bir gemide çalışıyor olsa dahi, “gemi adamı cüzdanı” ve “gemi adamı yeterlilik belgesi” gibi sertifikaları olmadığı için “gemi adamı” sayılmayanlar, dövizle askerlik hizmetinden yararlanamazlar
Dövizle Askerlik Hizmetinden Yararlanmak İsteyen Yükümlülerin Başvurularında İbraz Edecekleri Belgeler
İşçiler İçin Gerekli Belgeler
Bulunduğu yabancı ülkenin resmî makamlarından alınmış oturma veya çalışma izin belgesi
Çalıştığı işyerinin işvereni tarafından düzenlenmiş, çalışma tarihlerini ve sürelerini belirten ve Türkiye’de geçen süreler hariç en az üç yıl fiilen çalıştıklarını kanıtlayan belgeler
Herhangi bir işyerinde çalışmayarak işsizlik sigortası alanların veya eşi ya da çocuklarının çalışması nedeniyle kendisine bu tür bir yardım da yapılamayanların, maluliyet aylığı veya sosyal yardım kuruluşlarının yardımları ile geçimlerini sağlayanların, kira-banka geliri ve benzeri gelirler ile yaşamlarını sürdürenlerin, bu durumlarını kanıtlayan belgeler
Umuma mahsus pasaport (yabancı ülke vatandaşı olanlar, yabancı ülke pasaportları veya kimlik kartlarını ibraz edebilirler)
İşverenler İçin Gerekli Belgeler
Bulunduğu yabancı ülkenin resmî makamlarından alınmış oturma veya çalışma izin belgesi
Bulunduğu yabancı ülkede, sorumluluğunda bulunan bir işyerini Türkiye’de geçen süreler hariç en az üç yıl fiilen işveren olarak çalıştırdığını kanıtlayan belge
Umuma mahsus pasaport (yabancı ülke vatandaşı olanlar, yabancı ülke pasaportları veya kimlik kartlarını ibraz edebilirler).
38 yaş sınırı içinde dövizle askerlik hizmetinden yararlanmak üzere başvurmama rağmen ödemelerimi tamamlamadığım gerekçesi ile yasa kapsamından çıkartıldım.
Dövizle askerlik hizmetinden yararlanabilir miyim ? Yararlanmam halinde 1000 Avronun üzerindeki ödemelerim geri iade edilecek mi?
Geçici 53’üncü madde gereğince; 1111 sayılı Askerlik Kanununun Ek-1’inci maddesinde yazılı şartlara haiz olarak 31 Aralık 2017 tarihine kadar konsolosluğunuza başvurmanız, konsolosluğunuzca hak sahibi olduğunuzun tespit edilmesi ve önceki tarihlerde yerine getirdiğiniz 1000 Avro veya karşılığı yabancı ülke parası ödemenizin T.C. Merkez Bankası kayıtlarına geçmiş olması halinde ayrıca bir bedel ödemeden dövizle askerlik hizmetinden yararlanmanız mümkün bulunmaktadır. Ancak 1000 Avronun üzerinde olan ödeme tutarlarının geri ödenmesi mümkün değildir.
38 yaş sınırı içinde dövizle askerlik hizmetinden yararlanmak üzere başvuramadım. Dövizle askerlik hizmetinden yararlanabilir miyim?
Geçici 53’üncü madde gereğince; 1111 sayılı Askerlik Kanununun Ek-1’inci maddesinde yazılı şartlara haiz olarak 31 Aralık 2017 tarihine kadar konsolosluğunuza başvurmanız, konsolosluğunuzca hak sahibi olduğunuzun tespit edilmesi ve 1000 Avro veya karşılığı yabancı ülke parasını peşin olarak ödemeniz halinde dövizle askerlik hizmetinden yararlanmanız mümkün bulunmaktadır.
Çift uyruklu vatandaşım. Yurt dışında üç yıllık çalışma süresini doldurmam gerekir mi?
Dövizle askerlik hizmetinden yararlanmak isteyen bütün vatandaşların, öngörülen çalışma süresini doldurması gerekmektedir.
Daha önce işçi-işveren-meslek/sanat mensubu-gemi adamı statüsünde askerliğim erteli iken, erteleme süresi içinde bir takvim yılının yarısından fazla süreyle Türkiye’de kaldığım için bir daha yenilenmemek üzere ertelemem iptal edildi. Dövizle askerlik hizmeti için başvuru hakkım var mı? Ertelememin iptal edildiği tarihe kadar olan çalışma sürelerim yanar mı?
Ertelemenizin iptali dövizle askerlik hizmetinden yararlanmanıza engel değildir. Ertelemeniz iptal edilse dahi, oturma veya çalışma iznine veya vatandaşlık hakkına sahip olarak işçi-işveren-meslek/sanat mensubu statüsünde yabancı ülkelerde ya da bir iş sözleşmesi ile yabancı bayraklı gemilerde gemi adamı statüsünde çalıştığınızı ve halen bu durumunuzu muhafaza ettiğinizi konsolosluğunuza müracaatınızda belgelendirdiğiniz takdirde, dövizle askerlik hizmeti uygulamasından yararlanabilirsiniz. Ertelemenizin iptal edildiği tarihten önceki çalıştığınız sürelerin sayılmaması söz konusu değildir.
Yurt dışında resmi burslu öğrenci (Yüksek Lisans/Doktora dâhil) olarak eğitim görüyorum, dövizle askerlik hizmetinden yararlanmak için bursumu iptal ettirmem gerekiyor mu?
Yurt dışında yasayan vatandaşlarımızın dövizle askerlik hizmetinden yararlanabilmeleri için gereken yegâne şart; oturma veya çalışma iznine veya vatandaşlık hakkına sahip olarak işçi-işveren-meslek/sanat mensubu statüsünde yabancı ülkelerde ya da bir iş sözleşmesi ile yabancı bayraklı gemilerde gemi adamı statüsünde, Türkiye’de geçen süreler hariç toplam en az 3 yıl (1095 gün) süre ile çalışmış olmaktır. Resmi burslu öğrenci olmanızın herhangi bir etkisi yoktur. Önemli olan, yabancı ülke makamlarınca verilen oturma-çalışma izninin size yasada öngörülen işçi-işveren-meslek/sanat mensubu statülerinden birini sağlamasıdır.
Dövizle askerlik hizmeti için gerekli çalışma süresi, hangi tür çalışma sürelerini kapsamaktadır?
Vatandaşlarımızın yabancı ülkelerdeki çalışma süreleri hesap edilirken; fiilen bir işte çalıştıkları, işsizlik maaşı aldıkları, eşinin veya yakınlarının çalışması nedeniyle işsizlik maaşı da alamadıkları, kısa süreli veya geçici işlerde (part-time çalışma) çalıştıkları, gayrimenkul veya nakdi faiz geliri ile geçindikleri sürelerin tamamı çalışma süresi olarak kabul edilir.
Yabancı ülkede oturma veya çalışma iznine sahip olarak bir müddet çalışmıştım, ancak çeşitli nedenlerle dövizle askerlik hizmeti başvurusunda bulunmadan Türkiye’ye kesin dönüş yapmak zorunda kaldım. Şimdi yeniden yurt dışında oturma veya çalışma iznine sahip olarak çalışmaktayım. Daha önce çalıştığım süreler, dövizle askerlik başvurum sırasında dikkate alınır mı?
Vatandaşlarımızın yurt dışında oturma veya çalışma iznine sahip olarak işçi, işveren ya da meslek-sanat mensubu statüsünde çalıştıkları tüm süreler, konsolosluklara müracaatlarında belgelendirmeleri kaydıyla, dövizle askerlik hizmeti için gerekli çalışma süresinden sayılır.
Dövizle askerlik hizmetinden yararlanmak üzere konsolosluğuma başvurdum. Ne zaman askerlik hizmetini yerime getirmiş sayılırım?
Başvurunuzun askerlik şubesince kabul edilmesini ve 1000 Avro veya karşılığı yabancı ülke parası ödemenizin T.C. Merkez Bankası kayıtlarına geçtiğinin tespit edilmesini müteakip askerlik hizmetini yerine getirmiş sayılırsınız.
Hazırlayan:
Hukukçu Evren Damyan
NOT:
Yukarıdaki bilgilerin değişmesi ve /veya yanlış yorumlanması sonucu doğacak zararlardan UkrTürk sorumlu değildir. UkrTürk, bu işlemlerin dış temsilcilikler, askerlik şubeleri ve savunma bakanlığından alınacak güncel bilgiler ışığında gerçekleştirilmesini öneriri.
