Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenski, şahıs şirketlerini yakından ilgilendiren bir kararname imzaladı.
Ticaret ile uğraşan şahıs şirketlerine yaza kasa bulundurma zorunluluğu getiren yeni kararname, Ukrayna’da kayıt dışı ticari işlemlerin önüne geçilmesini hedefliyor.
Devlet Başkanlığı Ofisi’nden yapılan açıklamada, söz konusu uygulamanın amacı “ yasal faaliyet gösteren şirketlerin haksız rekabetten koruması, nakit ödemelerin kayıt dışındaki payının kaldırılması, vergi idaresinin etkinliğini arttırılması ve mali işlemler üzerindeki devlet kontrolünü iyileştirilmesi’ olarak açıklanırken, Ukrayna’daki ticaret hayatta köklü değişiklikler getirmesi beklenen düzenlemeyi, DEİK Türkiye Ukrayna İş Konseyi Başkanı Rasim Bekmezci ile konuştuk.
‘Kayıt dışının önüne geçilmesi amaçlanıyor’
Hükümetin, ticari faaliyet gösteren şahıs şirketlerinin tüm işlemlerini, elektronik cihazlar ile (yazar kasalar ve aynı işlevi görecek diğer elektronik cihazlar) kayıt altına almak istediğini ifade eden Bekmezci, düzenlemenin Ukrayna’da kayıt dışı ve kaçakçılığa karşı hayata geçirilecek en kapsamlı ve önemli uygulamalardan biri olarak nitelendirdi.
‘Hedef vergi kaybını ve haksız rekabeti önlemek’
Uygulamanın, küçük şahıs şirketlerini değil bu şirketleri paravan olarak kullanan ve bu yolla vergisiz büyük kazançlar elde eden büyük ticari şirketleri ilgilendirdiğinin altını çizen Bekmezci,
‘bir elektronik ürünler satış mağazası düşünün. Örnek veriyorum, 10 milyon UAH cirosu var. Bunun için 10 tane şahıs şirketi kuruyor. Hatta mağaza çalışanlarına şahıs şirketi açıyor ve bunlar üzerinden, örneğin her biri üzerinden 1 milyon UAH’a kadar ticari işlem gerçekleştiriyor ve neredeyse hiç vergi vermiyor. Ya da çok düşük oranda vergi veriyor. Perakende ticaretle uğraşan dev şirketleri düşünün ve her birinin ticari faaliyetlerini bu tür şahıs şirketleri üzerinden gerçekleştirdiklerini hesap edin. Vergi kontrolü geldiğinde malı nereden aldığına dair fatura gösterme zorunluluğu bile yok. Yasal ciro sınırını geçip geçmediğini tespit edecek bir mekanizma da yok, işte kayıt dışı da tam burada başlıyor’. diye konuştu.
‘Ülke içi offshore’
Bu durumun hem devlet için büyük bir vergi kaybı, hem de Ukrayna’da legal iş yapmaya çalışan ve bunun için ülkeye legal yollardan (gümrük vergilerini eksiksiz ödeyerek) ülkeye mal sokan tacirler için, haksız bir rekabet durumu oluşturduğunu ifade eden Bekmezci, Ukrayna’da faaliyet gösteren dev perakende şirketlerinin, şahıs şirketleri üzerinden yürüttüğü bu tür faaliyetlerini ‘ülke için offshore’ olarak nitelendirdi.
Gümrüklerde yolsuzluğu önlemek için yapması gerekenin, sadece sıkı kontrol olmadığını, bunun yanı sıra kayıt dışı getirilen malla ticaret yapmayı karsız (kazançsız) hale getirmek olduğunun altını çizen Rasim Bekmezci, Ukrayna’daki yeni hükümeti attığı bu ‘radikal’ kararın, kayıt dışını önemli ölçüde ortadan kaldıracağına inandığını söyledi.
Basında, tüm şahıs şirketlerinin yazar kasa almak zorunda olduklarına ilişkin haberlere rastlandığını hatırlatan Bekmezci, ‘ bu gerçeği yansıtmayan bir durum. Teknoloji gelişiyor. Cep telefonları ya da bilgisayarlara yüklenecek programlarla bu cihazlar da yazar kasa olarak çalışabilecekler’ dedi.
Söz konusu yasal düzenleme, iki yıl sonra ticaretle uğraşan tüm şahıs şirketlerinin, ticari işlemlerini yazar kasa (ya da elektronik cihazlar üzerinde)ile kayıt altına almalarını zorunlu hale getiriyor.