Vladimir Putin’in Ukrayna macerasının Rusya’ya maliyeti ne kadar? Öyle görünüyor ki oldukça yüksek.
Rusya Merkez Bankası verilerine göre 2014’ün ilk çeyreğinde ülkede yaklaşık 51 milyar dolar sermaye çıkışı yaşandı. Finans sitesi Quartz.com’a göre çıkış, yatırımcıların Rusya’nın Ukrayna’ya müdahalesinin ve Kırım’ın ilhak edilmesinin yarattığı gerginlikten kaynaklanıyor.
Quartz’a göre 2008’in son çeyreğiden bu yana Rusya Federasyonu’ndan yaşanan en büyük çıkış kaydedildi. Rusya, 400 milyar dolardan fazla olduğu tahmin edilen devasa döviz rezervi sayesinde zararın bir kısmını hafifletebilecekse de Merkez Bankası’nın yeni istatistikleri en kötünün henüz yaşanmadığına işaret ediyor.
Rusya Ekonomik Kalkınma Bakanlığı bu yıla ilişkin büyüme tahminini yüzde 1’in altına düşürdü. Bir önceki tahmin ise yüzde 2,5 idi. Dünya Bankası ise Rus ekonomisinin 2014’te yaklaşık yüzde 2 daralabileceğini öngörüyor ki bu da ekonomik üretimin aşağı yukarı 30 milyar dolar azalması demek.
Devlet kontrolündeki doğal gaz devi Gazprom OGZPY -2.87% kısa süre önce Ukrayna’ya verdiği gazın fyatını yüzde 80 yükseltip Kiev’e önceden yapılan indirimli enerji satışlarından 11.4 milyar dolarlık fatura çıkardı. Ancak gözlemciler Kiev’in Rusya’dan uzaklaşıp daha dostane olan Avrupalı tedarikçilere yakınlaşması nedeniyle bu fiyat artışının alımları azaltabileceğini belirtiyor. Ukrayna hükümeti 9 Nisan’da fiyat anlaşmazlığının çözülmesini beklediklerini ve Rusya’dan gaz alımının geçici olarak durdurulduğunu açıklayarak misilleme yapmıştı.
Moskova’nın uluslararası camiadaki saygınlığı da giderek zayıflıyor. Rusya G-8’den çıkarıldı bile. OECD’ye katılma süreci de en azından geçici olarak durduruldu. Son gelişme ise Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nin, Rusya’nın Ukrayna’ya müdahalesini protesto amacıyla oy haklarına son vermesi oldu.
Rusya’nın Kırım’ı ilhak etmesi, giderek maliyeti artan gereksiz bir iş olmaya başladı. Kremlin şimdiden yarımadaya ekonomik yardım için yaklaşık 7 milyar dolar ayırdı. Kırım’ın enerji kaynaklarından elde edilmesi beklenen kazanç ve donanma düzenlemelerinde sağlanacak tasarruflar ile dengelendiğinde dahi bu masraf Rusya’nın zayıf ekonomisinin göze alabileceği bir maliyet değil.
Batı ekonomilerinin baskıyı artırması durumunda durum daha da kötüye gidebilir. ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Moskova’nın Ukrayna’nın Kharkiv, Donetsk ve Luhansk şehirlerindeki Rusya yanlısı protestoları kışkırtmasına cevap olarak ek yaptırımlar getirilebileceği tehdidinde bulundu. Kerry, söz konusu yaptırımların Rusya’nın enerji, bankacılık ve madencilik sektörlerine uygulanabileceğini söyledi. Bu yaptırımlar ülkenin uzun vadeli ekonomik geleceği üzerinde büyük ve geniş çaplı etkilere sahip olabilir.
Devlet Başkanı Vladimir Putin’in ülke içindeki popülaritesi ise artıyor. Mart ortasında devlete ait VTsIOM tarafından yapılan ankete göre Putin’e verilen destek yaklaşık yüzde 72 düzeyindeydi ki bu da bir önceki yıla kıyasla 10 puanlık artış anlamına geliyor.
Ukrayna krizi uzadıkça Rusya için ekonomik maliyet de yükselebilir. Örnek vermek gerekirse; eski Maliye Bakanı Alexei Kudrin Moskova’nın Ukrayna manevralarının 160 milyar dolarlık sermaye çıkışına neden olacağını ve Rus ekonomisinin durgunluğa gireceğini öngörüyor.
Çok da uzak olmayan bir gelecekte Kremlin, politikaları ile ilgili reel dünya maliyetlerini göz ardı etmekle gittikçe daha da zorlanabilir.
http://www.wsj.com.tr/article/SB10001424052702303825604579515062110103356.html