Siyasi krizin sürdüğü Ukrayna’da, dün tarihi bir gün yaşadı.
En az üç kişinin öldüğü yüzlerce kişinin yaralandığı olayların Ukrayna Halk Cumhuriyeti ile Batı Ukrayna Halk Cumhuriyetinin 22 Ocak 1919’da birleşerek Ukrayna Devleti’ni oluşturdukları günün yıldönümüne gelmesi kötü bir tesadüf oldu.
22 Ocak’a nasıl gelindi?
19 Ocak’ta halk meclisi mitingi adıyla düzenlenen gösteriler sonrası, yaklaşık 500 eylemcinin polis barikatını aşarak hükümet binalarının bulunduğu caddeye girmek istemesi üzerine olaylar çıktı.
Çok sayıda göstericinin tutuklandığı olaylarda, bugüne kadar en az 195 polis memuru ile yüzlerce gösterici yaralandı, üç kişi de yaşamını yitirdi.
İlk iki günkü olaylarda göstericiler polise molotof kokteyli ve taş atarken, polisin tepkisi ses ve gaz bombası atılması şeklinde oldu. Molotof kokteylinden etkilenen çok sayıda polis memuru hastaneye kaldırıldı.
Dün sabah erken saatlerde göstericilere müdahale eden polis, barikatların büyük bölümünü yıktı. Müdahalenin gerekçesi olarak eylemcilerin polise karşı kullanılmak üzere yanıcı ve patlayıcı madde hazırlamaları gösterildi.
Bu arada iki kişinin hayatını kaybettiği haberleri geldi.
Ukrayna başsavcılığı konuyu doğrularken, ölüm sebenin vurulma olduğu ancak gerçek mi yoksa, plastik mermiden mi kullanıldığı bildirilmedi. Öte yandan ateşin kimliği belirsiz bir keskin nişancı tarafından açıldığı iddia edildi. Ancak bu durum doğrulanmadı. Ukrayna Devlet Başkanı ölümlerle ilgili olarak soruşturma başlatılması talimatını verdi.
Günün bir başka önemli gelişmesi dışişleri bakanının büyükelçilerle yaptığı toplantıydı.
Sabah saatlerde yabancı ülkelerin büyükelçileri ile buluşan Ukrayna Dışişleri Bakanı Leonid Kojara, hükümetin barışçıl çözüm için gereken herşeyi yaptığını ancak, şiddette başvuran ve yasaları çiğneyenlerin cezası kalmayacaklarını kaydetti.
Öğlen saatlerinde bir açıklama yapan Urkayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç, ölümlerden üzüntü duyduğunu söyledi ve ölenlerin ailelerine başsağlığı diledi. Yanukoviç toplantıda muhalefete seslenerek görüşme masasına oturma çağrısında bulundu.
Aynı saatlerde Bakanlar Kurulu polise göstericilere karşı su ile müdahale etme yetkisi verdi Hava sıcaklığının -15’e kadar düştüğü kievde bu yetki büyük anlam ifade ediyordu.
Bakanlar Kurulu’ndan bu karar çıkarken, Devlet Başkanı’nın görüşme çağrısına muhalefetten olumlu yanıt geldi. Devlet başkanı ve muhalefet liderleri, adalet bakanının da bulunduğu bir toplantıda da bir araya geldiler. Üç saat süren toplantının sonunda bir açıklama yapılmadı.
Akşam saatlerinde kameraların karşısına muhalefet kanadı, görüşmede parlamentonun olağanüstü toplanması ve 16 Ocak’ta kabul edilen yasaların geri çekilmesi konularının gündeme geldiğini bildirdi. Ancak ayrıntılı bilgi vermedi.
Öte yandan Ukrayna Adalet Bakanı, muhalefetin “göstericileri kontrol edip edemeyecekleri” sorusuna yanıt veremediğini söyldi.
Bu arada polis birliklerinin bulunduğu bölgeye BTR tipi zırlı araçların geldiği bildirildi. Ancak bir müdahale gerçekleşmedi.
Akşam saatlerinde bir açıkama yapan Ukrayna İçişleri Bakanı halkı Kiev’in merkezine gitmemeye çağırdı. Öte yandan trafik polisinin kent merkezine girişleri engellediği iddia edildi.
Saat 19.00 sularında kimliği belirsiz maskeli kişiler Kiev’deki Kiev Radyo Televizyon Kanalı’nı işgal ettiler. Bölgeye polis ekiplerinin giderken, saldırganların binadan teknik cihaz ve bir takım mobilyayı alarak kaçtıkları duyuruldu.
Göstericilerin hükümet binalarının bulunduğu Gruşevskogo Caddesi’nin başlangıcında yaktıları lastiklerden yükselen alev gece de devam etti.
Meydanki gösteci ve polis sayısı arttığı öte yandan göstericilerin yeni barikatlar kurdukları bildirildi.
Barış dolu Ukrayna’nın, her sene “Birlik ve Özgürlük” günü olarak kutladığı 22 Ocak’taki Birlik Günü’nde (Den’ Sbornosti) yaşanan olaylar ülke tarihine kara bir gün olarak geçti.
F.Serkan BAĞ
