Ukrayna Parlamentosu Verkhovna Rada, “Önemli Yatırımları Olan Yatırım Projelerinin Devlet Desteğine Dair Kanun”u geçtiğimiz yıl kabul etti.
Söz konusu kanun, ‘önemli yatırımlara sahip yatırım projelerine yönelik devlet desteği ve yeni iş alanlarının yaratılmasına ek olarak, bölgelerin ekonomik kalkınmasının teşvik edilmesini ve Ukrayna ekonomisinin rekabet gücünün artmasını hedefliyor.
Yasa nasıl işleyecek?
Ukrayna’ya gelen bir çok Türk ve diğer ülkelerden yatırımcıların merak ettiği konulardan biri de yatırım teşvikleri.
Uzun yıllar boyunca, reel yabancı yatırımcıyı ülkesine çekmek isteyen Ukrayna, bu alanda yeterli devlet teşfiklerinin olmaması ve ülkenin yatırım ikliminin ‘görece olumsuz’ olması nedeniyle, büyük başarılara imza atamadı.
Parlamento’nun kabul ettiği söz konusu yasa, bu sorunu büyük ölçüde çözmeyi hedefliyor.
Bu yazımda, ‘Önemli Yatırımları Olan Yatırım Projelerinin Devlet Desteğine Dair Kanun’u inceledim.
Yasanın adından da anlaşılacağı üzere, ‘önemli yatırımlar’ cümlesi ile yatırımın tüm yatırımcıları kapsamadığı anlaşılıyor. Peki nedir bu ‘önemli yatırımlar’:
Yasada bu konu, detaylı olarak açıklanıyor:
Yasal düzenlemeye göre, ‘önemli yatırımlar’ kapsamında değerlendirilecek bir yatırım projesinin, aşağıda belirtilen şartların tümünü karşılaması gerekiyor:
1.Proje, üretim endüstrisinde olmalı ve Ukrayna topraklarında uygulanmalıdır. (tütün ürünleri, etil alkol, alkollü içeceklerin üretimi bu kapsam dışında tutuluyor), ayrıca minerallerin daha fazla zenginleştirilmesi amacıyla ekstraksiyon ( kömür ve linyit kömürü, ham petrol ve doğalgaz hariç), atık yönetimi, nakliye, depolama, posta ve kurye faaliyetleri, lojistik, eğitim, bilim ve bilimsel ve teknik faaliyetler, sağlık, sanat, kültür, spor, turizm ve tatil köyleri ve eğlence alnaları içermeli.
2. Proje, ilgili bölgedeki (uygulamanın yapıldığı) ortalama maaştan en az %15 daha fazla olan, ortalama çalışan maaşını garantilemeli ve en az 80 yeni istihdam sağlamalıdır.
3. Önemli yatırımları olan bir yatırım projesinin uygulama süresi boyunca, yapılan yatırımların miktarı 20 milyon Euro’dan az olmamalıdır.
4. Proje, yatırım için gereken modernizasyonunu, teknik ve / veya teknolojik olarak yeniden donatılmasını, bunun için gerekli ekipmanın satın alınmasını sağlamalıdır.
5. Önemli yatırımları olan bir yatırım projesinin, hayata geçme süresi 5 yılı geçmemelidir.
Yasanın öngördüğü yatırım teşvikleri neleri kapsıyor?
Kanun, önemli yatırımları olan yatırım projelerine devlet desteğinin, bir yatırımcıya aşağıdaki şekillerde sağlanabileceğini öngörüyor.
-5 yıl süreyle gelir vergisinden, yeni ekipman ithalindeki katma değer vergisinden ve gümrük vergilerinden muafiyet; (vergi yasasında düzenleme bekleniyor, ayrıca incelenmeli)
– Bir yatırım projesinin uygulanması için, devlete veya ortak mülkiyete ait bir arsanın arazi kullanım rüçhan hakkının sağlanması.
-Yatırım anlaşmasının öngördüğü koşullarda, arazi için ödeme tahsilatı ile kullanım (kiralama) için devlet veya ortak mülk arsasının sağlanması. Bu durumda yatırımcıya, özel yatırım sözleşmesinin süresinin bitiminden sonra, böyle bir arsanın mülkiyetini edinmede rüçhan hakkı tanınabiliyor;
-Uygulanması için gerekli olan bitişik altyapı tesislerinin (karayolları, iletişim hatları, ısı, gaz, su ve elektrik kaynakları, kamu hizmetleri, vb.) inşaatı, yeniden inşası, restorasyonu, revizyonu için devlet, yerel bütçeler ve diğer yasal kaynaklardan destek.
-Devlet desteğinin toplam miktarı, özel olarak düzenlenecek yatırım anlaşmasında belirlenecektir ve önemli yatırımları olan bir yatırım projesinde planlanan yatırım hacminin %30’unu geçmemelidir.
Yukarıda saydığım teşfikler için özel bir yatırım anlaşması imzalanması gerekiyor. Bu anlaşmanın süresi 15 yılı geçemiyor ve sözleşmenin akdedildiği tarihten itibaren, 5 yılı geçemeyen yatırım projesinin uygulanmasına ilişkin süreyi tanımlıyor.
Bilirkişi raporu
Burada kritik olan konu, yatırımın değerinin hesaplanması.
Bunun için bir bilirkişi raporu gerekiyor.
Gerekli formların hazırlanıp, belgelerin toplanmasından sonra, yatırım projesinin değerlendirmesi, başvuru sahibinden belgelerin alındığı tarihten itibaren 60 takvim günü içinde Ekonomi Bakanlığı tarafından yapılıyor.
Ukrayna Antimonopoly Komitesi, Ukrayna Maliye Bakanlığı, Ukrayna Adalet Bakanlığı, Ukrayna Devlet Ekolojik Müfettişliği ve yerel yönetim organları gibi kurumlar, gerektiğinde değerlendirme sürecine eklenebiliyorlar.
Kimler yukarıdaki devlet teşviklerinden faydalanamıyor?
Yenilenebilir enerji kaynakları, bitkisel üretim ve finans sektöründe yatırım projelerinin uygulanması için devlet desteği sağlanmıyor.
Ayırca detaylandırmak gerekirse:
kar amacı gütmeyen işletmeler,
Nihai hak sahiplerine ilişkin bilgiler açıklanmayan tüzel kişiler,
Ofshore bölgelerinde kayıtlı işletmeler veya kayıtlı sermayesindeki hisselerinin (hisselerinin) %50’sinden fazlası, buradaki bölgelerinde kayıtlı tüzel kişilere ait olan işletmeler,
Rusya Federasyonu’nda kayıtlı tüzel kişiler ve hisse hakkı sahipleri.
Rusya Federasyonu’nda ikamet eden tüzel kişiler ve benzerleri.
Bu tür destekten faydalanmak için belglerin, uzman hukuk ve/veya danışmanlık şirketleri ile birlikte hazırlanması faydalı olacaktır.
F. Serkan BAĞ
KAYNAK: https://dlf.ua/ru/prinyat-zakon-o-podderzhke-krupnyh-investorov-v-ukraine/#1
