AB, Ukrayna’nın, hapisteki eski Başbakan Yulia Timoşenko konusu da dahil olmak üzere insan hakları alanında iki ay içinde ‘kararlı adım atmasını ve somut ilerlemeler kaydetmesini’ istediklerini açıkladı.
Aylar süren aksamalar ve çekincelerin ardından AB ve Ukrayna, ikili zirvelerini Pazartesi günü Brüksel’de gerçekleştirdi.
Zirvenin ardından Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç ile birlikte basının karşısına geçen Avrupa Birliği Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy, AB’nin Kiev ile Ortaklık Anlaşması’nı imzalamadan önce aşama kaydetmesini istediği üç alanı tekrar vurguladı.
Bu alanlar, eski Başbakan Yulia Timoşenko ve İçişleri Bakanı Yuri Lutsenko’nun mahkumiyetleri için dile getirilen ‘seçici adalet’ sorunu, Ekim ayındaki genel seçimde yaşanan aksaklıkların üstesinden gelinmesi ve yargıda reform konusunda daha fazla ilerleme kaydedilmesi.
Van Rompuy, ‘Avrupa Birliği’nin bu alanlarda en geç Mayıs ayına kadar kararlı adımlar ve somut ilerlemeler istediğinin altını çizdim’ dedi.
Ukrayna’nın AB Daimi Temsilcisi Kostiantin Yelisieiev, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamalarda AB’den Ortaklık Anlaşması’nın imzalanması için gelecek hiçbir ön şartı kabul etmeyeceklerini söylemişti. Anlaşmanın, Kasım ayında Vilnius Doğu Ortaklığı Zirvesi’nde imzalanması bekleniyor.
Hem Van Rompuy, hem de Avrupa Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, bu şartların Ukrayna’dan ek talepler olmadığını ve Ortaklık Anlaşması ve Derin ve Kapsamlı Serbest Ticaret Anlaşması (DCFTA) içinde halihazırda bulunduklarını söyledi.
Yanukoviç, ortadaki sorumların üstesinden Vilnius’taki zirveye kadar gelinebileceğini belirtti.
Barroso ise Ukrayna liderinin, ‘bu fırsatı yakalayıp gerçek reformlar izlemek ve demokratik değerlerden yana tavır almak için kararlı olduğunu net bir şekilde ifade ettiğini’ söyledi.
Barroso, Yanukoviç’in göreve gelişinin üçüncü yıldönümünün, son derece önemli kararlar alınan bir gün olmasını istediğini ifade etti.
Barroso, ‘Kararlılık sözünüze ve Avrupa Birliği ile Ukrayna arasında siyasi ve ekonomik entegrasyon doğrultusundaki ortak hedefimize şahsen vereceğiniz desteğe güvenmek isterim. Bunu başarabiliriz. Umarım aşaracağız’ dedi.
Doğalgaz görüşmeleri
Zirvedeki başlıca gündem maddelerinden biri de enerji alanında işbirliğiydi. İki taraf da, Avrupa Birliği’nin bir kısmını Ocak 2009’da soğukta bırakan doğalgaz krizinin bir benzerinin yaşanmasının önüne geçmeye çalışıyor.
Zirvenin ardından yayımlanan ortak karar metnine göre AB, Ukrayna’nın doğalgaz nakil sisteminin modernleştirilmesine desteğini sürdürecek. AB aynı zamanda hazırlanan bir acil doğalgaz nakil projesi için ilk kredi dilimini ödeme sözü verdi.
Açıklamada, Ukrayna’nın AB doğalgaz pazarına Kasım ayından bu yana iki yönlü olarak bağlı olduğunun da altı çizildi.
Polonya, Almanya’dan aldığı Rus gazını Ukrayna’ya satıyor. Bunun, Gazprom’un Kiev’e doğrudan sattığı doğalgazdan yüzde 20 daha ucuz olduğu bildiriliyor.
Ukrayna’nın AB nezdindeki temsilcisinin yakın zamanda Slovakya’ya bu konuda ilettiği eleştirilere rağmen Ukrayna Enerji ve Kömür Bakanı Eduard Stavtski, yakın zamanda Polonya ve Slovakya aracılığıyla batıdan 30 milyar metreküp doğalgaz alacağını söyledi.
Görüşmede Royal Dutch Shell ile birlikte kaya gazı çıkarma konusunun da gündeme geldiği bildirildi.
Enerji üretiminin bir kısmını kömüre geçiren Ukrayna, enerjide Rusya’dan tam bağımsız hale gelmek istiyor.
AB-Ukrayna zirvesi Brüksel’de sürerken Ukrayna’da ise, Yanukoviç yönetiminin otoriter eğilimlerine yönelik protestolar düzenleniyordu.
http://www.euractiv.com.tr/genisleme/article/abden-ukraynaya-reformlar-icin-mayisa-kadar-sure-027223
