Ukrayna için 2019, ekonomik toparlanmanın hızlandığı, iş dünyasına yönelik radikal kararların alındığı bir yıl oldu
Türkiye Ukrayna Sanayiciler ve İşadamları Birliği, 2019’un önemli ekonomik ve yasal gelişmelerini derledi,
Ulusal para biriminin değer kazanması:
2014 yılında başlayan ekonomik ve politik kriz ile birlikte, rekor değer kaybına uğrayan Hryvnia için, 2019 toparlanma yılı oldu. Ukrayna Merkez Bankası, bankalar arası piyasada 7 milyar dolarlık alım yaparken, bu yıl Hryvnia’nın 1996’dan bu yana dolar karşısında en fazla değer kazandığı yıl oldu.
Hryvnia’nın, bir yılda dolar karşısında yüzde 14,5 oranında değer kazandığı bildirildi. Dolardaki düşüşte, devlet tahvil satışlarında gözlenen artış ve siyasi istikrar ortamı etkili oldu.
Devlet tahvillerinde rekor satış
2019 yılı Ukrayna devlet tahvilleri satışında rekor kırılan yıllardan biri oldu.
Resmi verilere göre, yıl başından bu yana açılan ihalelerde, 100 milyar Hryvnia’nın üstünde devlet tahvili satışı gerçekleştirildi.
Bu rakam hazine ödemeleri için büyük bir destek olarak algılanırken, yüksek faiz oranları ve yabancıların tahvil alımlarının kolaylaştırılması, Ukrayna tahvillerinin yerli ve yabancı yatırımcılar tarafından tercih edilmesinin sebepleri arasında gösterildi.
Ekonomik büyüme
2014 yılından itibaren daralma eğilimine giren Ukrayna ekonomisi, 2019 yılını büyüme ile kapatıyor.
Resmi verilere göre, bu yılı Ukrayna ekonomisi yüzde 3,5 – 4 arasında büyüme sergileyecek.
Ukrayna ekonomisinde son büyüme rakamı, 2016 yılında kaydedilmişti.
Bankacılık sektöründe rekor kar
Hem 2008 küresel krizinden, hem de 2014’te başlayan ekonomik – siyasi krizlerden olumsuz etkilenen Ukrayna bankacılık sistemi, 2019’u rekor kar ile kapatıyor.
Merkez Bankası verilerine göre, Ukrayna bankacılık sektörü, bu yılın 10 aylık dönemindeki ne karını, geçtiğimiz senenin aynı dönemine göre 3,5 kat arttırarak, 14,8 milyar Hryvnia’dan, 52 milyar Hrvynia’a çıkarttı.
Aynı dönemde, bankaların faiz gelirleri yüzde 17 (66 milyar Hryvnia), komisyon gelirleri yüzde 12 (36 milyar Hryvnia) arttı. Söz konusu dönemde en fazla kar açıklayan banka, 27,5 milyar Hryvnia ile Privatbank oldu.
IMF ile anlaşma
Ukrayna ile IMF arasında süren kredi görüşmeleri, yılın son ayında sonuçlandı. Ukrayna IMF’den önümüzdeki dönemde 5 milyar dolar kredi alacak.
Ancak IMF, kredinin serbest bırakılması için, el konan bankaların eski sahiplerine verilmemesini şart koşan bir düzenlemenin, Parlamento tarafından kabul edilmesini talep ediyor.
Enflasyonda düşüş
2019 yılı enflasyonda düşüş kaydedilen bir yıl oldu.
Resmi verilere göre, Kasım ayında, yıllık (12 aylık), enflasyon (Tüfe) artış oranı yüzde 5,1 oldu.
Metalurjide üretim kaybı
2019 demir – çelik sektörü için zor bir yıl oldu. Uzmanlara göre Ukrayna, bu sektörde son 10 yılın en büyük krizlerinden birini yaşıyor. 11 aylık döneminde Ukrayna 1,3 milyon ton çelik üretirken, bu rakamın son beş yılın en kötü üretim değeri olduğu bildiriliyor.
Limanlarda kapasite artışı
2019 yılı Ukrayna limanları için parlak bir yıl oldu. Resmi verlere göre Ukrayna limanlarının elleçleme (yükleme boşaltma) işlemi, 10 yıllık aradan sonra, ilk kez 150 milyon tonu geçti. (Ocak – Kasım dönemi)
Hava yolu taşımacılığında artış
Ukrayna hava yolu ile yolcu taşımacılığı 2019 yılında, bir önceki yıla göre yüzde 18, 7 oranında artarak, 22 milyon kişinin üstüne çıktı. Bu rakam 2018’de 20 milyon 500 bin, 2015’te ise 10 milyon kişiydi.
Tarımda yeni rekor
Önceki yıllarda sürekli üretim artışı kaydedilen Ukrayna tarım sektör, 2019’da bir rekor daha kırdı.
Resmi verilere göre, Ukrayna Aralık 2019 itibariyle, 15 milyon hektar tarım arazisinde, 74 milyon ton tahıl üretti. Geçtiğimiz yılın aynı döneminde bu rakam 70 milyon 100 bin tondu.
9 aylık dönemde ise 15 milyar dolarlık tahıl ürünü ihracatı gerçekleştirildi.
Ukrbud krizi
Ukrayna’nın en büyük inşaat şirketlerinden biri olan Ukrbud, yılın son aylarında iflas etti.
El değiştirdikten sonra 23 projeyi donduran ve 13 binden fazla yatırımcının mağdur olduğu Ukrbud krizi, Devlet Başkanı’nın müdahelesi ile çözüldü. Tamamlanmamış binaları, Kievgorstrayo bitirecek.
Konut satışında düşüş
Ukrayna’da 11 aylık döneminde konut satışlarında düşüş kaydedildi.
Hem yeni binalar hem de eski binalarda gözlenen düşüş eğiliminde, ekonomi sınıfında gözlenen yüzde 15 fiyat artışının etkili olduğu bildiriliyor.
Tüketici güven endeksinde artış
Ukrayna’da önceki yıllarda yüzde 60 – 70 arasında seyreden tüketici güven endeksi, yıl başındaki 65 puanlık seviyesinden, yıl sonunda 97,4 puan seviyesinde çıktı.
Bunda maaşlarda gözlenen artışın etkili olduğu bildirildi.
Arazi satışları için ilk adım
Ukrayna Parlamentosu Verkhovna Rada, arazi satışları üzerindeki moratoryumun kaldırılmasını öngören yasa tasarısını, birinci görüşmede onayladı.
İkinci oylamada ise tasarı parlamentodan geçmedi. Yasa tasarasının yürürlüğe girmesi halinde, tarım arazilerinin satışı mümkün olabilecek.
Yolsuzlukla mücadele yüksek mahkemesinin kurulması
Yolsuzlukla Mücadele Yüksek Mahkemesi VAKS (High Anti-Corruption Court of Ukraine) 5 Eylül Perşembe günü çalışmaya başladı.
Söz konusu mahkemenin çalışmaya başlaması ile, Ukrayna genelindeki farklı mahkemelerde görülen tüm yolsuzluk davaları ‘Yolsuzlukla Mücadele Yüksek Mahkemesi’ne devredilecek.
Yüksek mahkeme ayrıca, Ulusal Yolsuzlukla Mücadele Bürosu (NABU) ve Yolsuzlukla Mücadele Özel Savcılığı’ndan (SAP) gelen dosyaları da değerlendirecek.
Ukrayna Doing Business endeksinde yükseldi
Dünya Bankası ve Uluslararası Finans Kurumu (IFC) tarafından hazırlanan Doing Business (İş Yapma Kolaylığı Endeksi`) endeksinde, Ukrayna yükselme kaydetti.
Rapora gör Ukrayna ‘2020 Doing Business’ endeksinde 7 basamak yükselerek 190 ülke arasında 64. sıraya yerleşti.
Merkez Bankası’ndan faiz indirimi
Ukrayna Merkez Bankası (NBU), yıl başından itibaren kademeli olarak aldığı kararlarla, yılbaşında yüzde 18 seviyesinde bulunan ‘politika faiz’ oranını, yüzde 13,5’e kadar düşürdü.
Ekonomi yönetimi, faiz oranını kademeleri olarak yüzde 8’e kadar çekmeyi öngörüyor.
Reyderstvo ile mücadele bürosu’ açıldı
Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenski’nin Ekim ayında imzaladığı ve Reyderstvo ile mücadeleyi amaçlayan, ‘mülkiyet haklarının korunması’ hakkındaki kanundan sonra, şimdi de ‘Reyderstvo ile mücadele ofisi açıldı’
TUSİB
