Ukrayna’nın başkenti Kiev 1 Aralık Pazar günü tarihinin en büyük mitingine sahne oldu.
Bağımsız kaynaklarca yaklaşık 500 bin kişinin katıldığının ifade edildiği gösteriler, sivil toplumun gücünü, öte yandan kanun koyucunun tölaransını gösteren bir ders gibiydi.
Pazar günü yüzbinlerce kişinin toplandığı Bağımsızlık Meydanı, Kreşatik Caddesi ve Avrupa Meydanı üzerinde hiçbir olayın yaşanmamış olması barışçıl bir protesto gösterisinin nasıl yapılabileceğini gösterdi.
Burada “peki televizyonlara yansıyan görüntüler ne olacak” sorusu akıllara gelebilir. Anlatayım.
Şöyle bir ortam düşünün, yüzbinlerce insan ülkenin farklı şehirlerinden ve Kiev’in farklı ilçelerinde şehir merkezine geliyor. Aralarında çocuklar, yaşlılar, kadınlar var. Ama onlara karşı ne cop, ne gaz kullanılıyor.
Her ne kadar mahkemenin “yasaklama” kararı olsa da güvenlik güçleri meydanları halka bırakmış durumda, meydanda panayır havası hakim.
“Tam bu noktada 29 Kasım Cuma akşamı Meydan’daki göstericilere yapılan müdahele sırasında bazı göstericilerin ve gazetecilerin yaralanmasını kabul etmenin mümkün olmadığını belirtmek gerek. Bu görüş hem hükümet yetkilileri hem de muhalefet tarafından paylaşılıyor.“
Pazar günü televizyonlara yansıyan şiddet görüntüleri ise hükümet binaları ve devlet başkanlığı binalarını “işgal etmek” isteyen gruplar ile polis arasında yaşanan olaylardan geliyor.
Görüntülerde sayıları 200 – 300 arasında değişen grupların bakanlar kurulu binasına girmeye çalıştığı, ele geçirdikleri bir buldozer ile Devlet Başkanlığı binasına doğru ilerledikleri görülüyor.
Güvenlik güçleri ise bu binaların güvenliğini korumak için göstericilere engel oluyor. Olaylarda hem emniyet birimlerinden hem de göstericilerden yaralananlar oluyor.
Şunu söylemek mümkün: ” Pazar günkü gösteriler sırasında polisin meydanlarda barışçıl gösteri yapan halka karşı şiddet kullanması söz konusu değil.”
Göstericilerin bu tür işgal girişimleri hem muhalefet partileri, hem yabancı diplomatlar, hem hükümet hem de meydandaki göstericiler tarafından eleştiriliyor. Öte yandan Kiev Belediyesi’nin işgal edilmesi bir çok politikacının eleştiri oklarına hedef oluyor.
Sükunet çağırısı
Kiev’de tansiyonun düşmesi için bir yandan Devlet Başkanı’ndan “yolumuz Avrupa’dır”, Dışişleri Bakanı’ndan “Ortaklık Anlaşması imzalanacak” açıklamaları geliyor, öte yandan Parlamento Başkanı taraflara yönelik diyalog çağrısı yaparken, İçişleri Bakanlığı’ndan polise sürekli “yasaları çiğnemeyin” uyarısı geliyor.
Meydanda kim var?
Meydanlar şu aralar dört tip insan grubu ile doluyor.
Bunlardan ilki para alarak meydanlara gelen “geleneksel” gösterici tipi. Ukrayna siyaseti bu tip gösterici profiline alışkın.
İkinci grup aileleri ve arkadaşları ile protesto gösterisine katılmak için meydana gelen kişilerden oluşuyor. Meydandaki asıl kalabalık bu kişilerden oluşuyor.
Üçüncü grup ise “kamu binalarına girmeye çalışan” çoğu yüzleri maskeli sayıları bir kaç yüz olan gençler. (Hükümet binalarına yürüyen, Lenin heykelini yerinden sökmeye çalışanlar bu gruplar arasında çıkıyor.)
Dördüncü grup ise “ne olmuş, gidip bir bakayım” diye meydana gidenler.
Gösterilerde üç siyasi parti öne çıkıyor.
Bunlardan biri Arseniy Yatsenyuk’un liderliğini yürüttüğü Batkivşçina. Diğeri boksör Vitaliy Kliçko’nun başkanlığını yürüttüğü UDAR, üçüncüsü ise milliyetçi eğlimleri ile bilinen, Oleg Tyagnibok’un başında olduğu Svoboda.
Gösterilerde Polonya’nın eski Devlet Başkanı ve Başbakanı’nın boy göstermesi “siz de nereden çıktınız?” sorusunu akıllara getiriyor.
Protestolar sırasında Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı Refat Çubarov’un da bir konuşma yaptığı biliniyor. Gösterilerin yıldızı ise elinde fotoğraf makinesi ile göstericilerin fotoğrafını çeken Eski Dışişleri Bakanı Petr Poroshenko.
Öte yandan soğuktan kaçan bazı göstericilerin kiliselere sığınması tebessüme (en azından benim için) neden oluyor.
Meydanlardaki gösteriler hafta sonu itibariyle Avrupa ile entegrasyonun ötesinde iktidarı protesto gösterisi haline gelmiş durumda.
İster gösterileri desteklesin ister karşı olsun her kesimden Ukraynalının ortak dileği ve talebi, daha iyi koşulların olduğu bir ülkede yaşamak.
Bu isteklerinin gerçekleşmesi ve olayların barışçıl yolla sonlanması dileğiyle.
İyi haftalar
Fotoğraf: www.Telegraf.com.ua
